Les verbes réguliers (Düzenli fiillerin çekimi)

 

1. Sonu ‘-er’ ile biten fiillerdir. Tek istisna ‘aller’dir, “aller” düzensiz fiildir. Düzenli fiil çekimlerinin özneye göre ekleri vardır.
2. Sonu ‘-ir’ile biten fiillerdir. Sonu “-ir” olan fiillerin tamamı düzenli değildir, bir kısmı düzensizdir. Eğer “-ir” ile biten bir fiil isimden ya da sıfattan türemişse düzenli fiildir, bunlar haricindeki fiilleri ayrıyeten öğrenmek gerekir.

♥ grand: büyük   ⇒  grandir: büyümek

♥ rouge: kırmızı  ⇒  rougir: kızarmak

♥ fleur: çiçek      ⇒  fleurir: çiçek açmak

 

1) Sonu ‘-er’ Olan Fiillerin Çekimi 

♥ aimer, détester, trouver, manger, sauter, travailler, marcher, parler…

 

Bu fiillerin özneye göre ekleri şu şekildedir:

Je / J’	-e
Tu	-es
Elle / Il / On	-e
Nous	-ons
Vous	-ez
Ils / Elles	-ent

 

♥ Örnek olarak “trouver” ve “aimer” fiillerine bakalım:

trouver (bulmak)	aimer (sevmek)
Je trouve	J’aime
Tu trouves	Tu aimes
Il/Elle/On trouve	Il/Elle/On aime
Nous trouvons	Nous aimons
Vous trouvez	Vous aimez
Ils/Elles trouvent	Ils/Elles aiment

ATTENTION:

Bazı fiillerin köklerinde yazım değişikleri olmaktadır. Bu yazım değişiklikleri telaffuzla ilgilidir.

• Verbes en -cer
• Verbes en -ger
• Verbes en -yer
• Verbes en -eler / -eter
• Changement d’accent (è)

 

• Verbes en ‘-cer’: 

Sadece ‘nous’ öznesinde ‘c’ harfi ‘ç’ye dönüşür. Bunun sebebi, “c”den sonra kalın sesli harf geldiğinde, “k” sesi vermesidir. Burada “s” sesinin aynen kalması için “ç” harfine dönüşür.

♥

commencer [komañse] (başlamak)

Je commence

Tu commences

Il/Elle/On commence

Nous commençons

Vous commencez

Ils/Elles commencent

 

(∴ Eğer “nous” öznesi için commencons şeklinde çekilseydi, okunuşu “komañkon” olurdu. Çünkü “c” harfi, kendisinden sonra kalın sesli harf gelirse “k” sesini verir. “s” sesini koruyabilmek için “c”, “ç” harfine dönüştü.)

♥

placer [plase] (yerleştirmek, koymak)

Je place

Tu places

Il/Elle/On place

Nous plaçons

Vous placez

Ils/Elles placent

 

• Verbes en ‘-ger’:

Sadece ‘nous’ öznesinin çekiminde görülen değişikliktir. Telaffuzda ‘j’ sesini çıkarabilmek için ’-ons’ eki, ‘-eons’ şeklinde yazılmalıdır.

♥

manger [manje] (yemek yemek)

Je mange

Tu manges

Il/Elle/On mange

Nous mangeons

Vous mangez

Ils/Elles mangent

 

• Verbes en ‘-yer’:

‘Nous ve vous özneleri haricindeki’ öznelerin çekiminde ‘y’ harfi ‘i’ harfine dönüşür.

♥

payer [paye] (ödemek)

Je paie

Tu paies

Il/Elle/On paie

Nous payons

Vous payez

Ils/Elles paient

 

• Verbes en -eler / -eter:

‘Nous ve vous özneleri haricindeki’ öznelerin çekiminde ‘l’ ve ‘t’ harfleri çift yazılır.

♥

appeler [apöle] (çağırmak)

J’appelle [japel]

Tu appelles [tü apel]

Il/Elle/On appelle [il/el/on apel]

Nous appelons [nuz apöloñ]

Vous appelez [vuz apöle]

Ils/Elles appellent [ilz/elz apel]

♥

jeter [jöte] (fırlatmak)

Je jette [je jet]

Tu jettes [tü jet]

Il/Elle/On jette [il/el/on jet]

Nous jetons [nu jötoñ]

Vous jetez [vu jöte]

Ils/Elles jettent [il/el jet]

 

Note: Her zaman olduğu gibi burada da istisnalar mevcuttur. Bazı fiiller “l” ya da “t” yerine ‘è’ alır: acheter, geler, congeler, demanteler… Tabii ki yine “nous ve vous özneleri hariç”.

♥

acheter [aşöte] (satın almak)

J’achète [jaşet]

Tu achètes [tü aşet]

Il/Elle/On achète [il/el/on aşet]

Nous achetons [nuz aşötoñ]

Vous achetez [vuz aşöte]

Ils/Elles achètent [ilz/elz aşet]

 

• Changement d’accent (è): 

♥ préférer, considérer, espérer, répéter, sécher, mener, lever, peser…

Bu fiilerde, ‘nous ve vous özneleri haricinde’, ‘aksan grave (è)’ kullanılır.

♥

préférer [prefere] (tercih etmek)

Je préfère

Tu préfères

Il/Elle/On préfère

Nous préférons

Vous préférez

Ils/Elles préfèrent

♥

lever [löve] (kaldırmak)

Je lève [je lev]

Tu lèves [tü lev]

Il/Elle/On lève [il/el/on lev]

Nous levons [nu lövoñ]

Vous levez [vu löve]

Ils/Elles lèvent [il/el lev]

 

2) Sonu ‘-ir’ Olan Fiillerin Çekimi 

♥ grandir, grossir, mincir, maigrir, rougir, blanchir, noircir, jaunir, rajeunir, vieillir, rétrécir, pourrir etc.

♥ remplir, choisir, abolir, accomplir, subir, punir, applaudir, salir, réussir, réfléchir, obéir, désobéir, trahir, établir, démolir, mûrir, guérir, réunir etc.

 

Bu fiillerin özneye göre ekleri şu şekildedir:

 

Je / J’	-is
Tu	-is
Elle / Il / On	-it
Nous	-issons
Vous	-issez
Ils / Elles	-issent

 

♥ Örnek olarak “finir” ve “obéir” fiillerine bakalım:

finir (bitirmek)	obéir (itaat etmek)
Je finis	J’obéis
Tu finis	Tu obéis
Il/Elle/On finit	Il/Elle/On obéit
Nous finissons	Nous obéissons
Vous finissez	Vous obéissez
Ils/Elles finissent	Ils/Elles obéissent

 

Note:

• Fiil ister düzenli ister düzensiz olsun tekil şahısların okunuşları her zaman aynıdır. Yazılışta küçük farklar olabilir.
• Çoğul şahıslarda ise (istisnalar hariç) fiil ister düzenli ister düzensiz olsun öznelerin ekleri (-ons, -ez, -ent) her zaman aynıdır.

 

Sonu ‘ir’ ile biten düzenli fiilleri çekimlerken kelimenin sonundaki ‘r’ atılarak (s, s, t, ssons, ssez, ssent) ekleri getirilir. Bu fiilerde ‘s’ vurgusu vardır.

 

♥ Finir:

Je finis (fini)

Tu finis (fini)

Il/Elle/On finit (fini)

Nous finissons (finissõ)

Vous finissez (finissɛ)

Ils/Elles finissent (finis)

• Tekil şahısların okunuşları aynıdır. Kelimenin sonundaki ‘r’ atılarak ekler (s, s, t) getirilir.
• Çoğul şahısların telaffuzunda hep ‘s’ vurgusu olacaktır. Nous ve vous öznelerinin ekleri her zaman okunurken elles/ils öznesinin eki okunmaz.