Aylık arşiv Ocak 25, 2023

L’accord de vingt, cent, millier, million

Vingt – Cent :

1. Yirmi (vingt) ve yüz (cent) sayısı yalnızca kendisinden önce onu katlayan bir sayı varsa ve hemen ardından başka bir sayı sıfatı gelmiyorsa sonda “s” takısı alır.

  • quatre-vingts (80)
  • mille neuf cent quatre-vingts (1980)
  • deux cents (200)

Note: Bu sayılardan sonra sesli harf ya da “muet h” ile başlayan kelime gelirse ulama yapılır. 

  • quatre-vingts ans [katrö-vɛ̃z‿ɑ̃] (80 yıl)
  • Cent ans [sɑ̃t‿ɑ̃]
  • Trois cents ans [trua sɑ̃z‿ɑ̃]

2. Yirmi (vingt) ve yüz (cent) sayısı kendisinden sonra başka bir sayı geldiğinde “s” takısı almaz.

  • quatre-vingt-six (86)
  • cent quatre-vingt-deux (182)
  • quatre cent mille dollars. (dört yüz bin dolar.)

Attention : Vingt ve cent sıralı bir değere sahip olduğunda, yani bir sıralama belirttiğinde “s” takısı almaz. Genellikle yıllar ve seri numaraları için geçerlidir.

  • La page trois cent.(la 300e page)
  • J’habite au trois cent. (le numéro 300)
  • Elle est née dans les années quatre-vingt.  (Seksenlerde doğdu.)

 

Mille, millier, million, billion, milliard :

1. Mille (mil)

Bin (mille) sayısı “s” takısı almaz. Bir ‘s’ takısının görüneceği tek zaman bin sayısının, sözcüğün sesteşinin bir sayıyı değil, mesafeyi ifade etmek için kullanıldığı durumdur.

  • Deux mille euros (2000 avro)
  • Deux mille neuf cents (2900)
  • Mille mercis monsieur.
  • Cent milles à l’heure. (saatte 100 mil)

2. Millier [milye] – milliard [milyar] – million [milyɔ̃] –  billion [bilyɔ̃]

Yukarıdaki sayılar birer isim olarak düşünülmelidir ve çoğul olarak kullanılır.

  • Sept cents millions
  • Deux cents milliards

Note : Yukarıdaki örneklerde milyon ya da milyar cümle içinde isim görevinde olduğu için yüz (cent) sayısında uyum yapılır.

  • Six milliards d’habitants (altı milyar insan)
  • Plusieurs milliers de manifestants à Paris. (Paris’te binlerce gösterici.)
  • Un milliard d’euros

C’est nickel !

Nikel, parlatıldığında parlak olan gümüşi beyaz bir metaldir. 20. yüzyılın başından beri “nickel”, bazı ifadelerde temiz bir şeyi belirtmek ya da bir şeyin mükemmel olduğunu göstermek için bir sıfat olarak kullanılmıştır. Fransızcadaki diğer sıfatlardan farklı olarak “nickel” kelimesi “invariable” bir kelimedir. Yani cinsine ve sayısına göre uyum yapılmaz.

Signification: c’est parfait, c’est propre

– Ça te dit d’aller au cinéma ce soir ? (Bu akşam sinemaya gitmeye ne dersin?)

– C’est nickel ! (Mükemmel !)

                                         ♣

– Tout est rangé ? (Her şey toparlandı mı ?)

– Oui, c’est nickel ! (Evet, tertemiz-mükemmel!)

                                        ♣

  • Le rendez-vous était nickel. (Randevu harikaydı.)
  • Tout va bien, ça va nickel ! (Her şey yolunda, mükemmel gidiyor.)
  • Actuellement, ma vie n’est pas nickel, ça va être difficile. (Şu anda hayatım mükemmel değil, zor olacak.)
  • On doit faire un travail nickel. (Mükemmel bir iş yapacağız.)

Comment prononcer le chiffre 20 ?

Aşağıda yazılan okunuşları okumadan önce sesli nazal olan harflerin okunuşlarını dinleyin.

VOYELLES NASALES

[ɛ̃]: en (-nazal- n sesini çıkarmayın.) – vin

[ɑ̃]: an (-nazal- n sesini çıkarmayın.) – manteau

[ɔ̃]: on (-nazal- n sesini çıkarmayın.) – talon

[œ̃]: un (-nazal- n sesini çıkarmayın.) – un

 

20 sayısı nasıl telaffuz edilir?

Fransızcada istisnalar hariç çoğu kelime, telaffuz edilmeyen bir harfle biter. Bu harfler “muet” olarak adlandırılır. Yirmi (vingt) sayısının son harfi olan “t” okunmaz (muet) bir harftir. Ancak “t” harfi bazı durumlarda okunur.

1. Yirmi (vingt) sayısında “t” harfi telaffuz edilmez.

  • vingt [vɛ̃]

2. 21-29 arası sayılardaki son harf olan “t” her zaman telaffuz edilir.

3. 80-99 arası sayılardaki “vingt” sayısındaki son harf olan “t” asla telaffuz edilmez.

4. Yirmi sayısının ardından sesli harfle (veya muet h ile) başlayan bir sözcük geldiğinde “t” her zaman yirmi sayısının sonunda telaffuz edilir. Bu “t” sesi ulama yapmak için kullanılır.

  • Vingt ans [vɛ̃tɑ̃]
  • Vingt‿heures [vɛ̃tör]

Okunmayan Ünsüz Harfler (Une consonne finale muette)

Yazı dilinin en büyük zorluklarından biri de çoğu kelimenin bir sessiz harfle bitip telaffuz edilmeme durumudur. Bu, yazımda birçok hataya neden olan bir özelliktir. Birçok isim veya sıfat, telaffuz edilmeyen bir harfle biter. Fransızcada bu harfler “muet” olarak adlandırılır, dolayısıyla okunmayan ünsüz (consonne muette) adını alır. Sözlü olarak telaffuz edilmemelerine rağmen, tüm bu son ünsüzler, kelimenin doğru hecelenmesi için gereklidir.

⇒ Fransızcada üç tür okunmayan (muet) harf vardır.

  1. le E muet
  2. le H muet
  3. les consonnes finales muettes (b,c,d,f,g,h,l,p,r,s,t,x,z)

 

  1. Le e muet” genellikle kelimenin sonunun “-ie, -aie, -ue, -oie, -oue, -eue,- oire, -aire, -ure, are, -aure …” ile bittiği durumlardır.
  • la librairie (libreri)
  • la pharmacie (farmasi)
  • la rue (rü)
  • la joie (jua)
  • la plaie (plɛ)
  • la queue (kö)
  • la joue (ju)
  • l’anniversaire (anivɛrsɛr)
  • la coiffure (kuafür)
  • volontaire (volɔ̃tɛr)
  1. Okunmayan ünsüz harfler (Les consonnes finales muettes)
  • plomb (plɔ̃)
  • blanc (blɑ̃)
  • sang (sɑ̃)
  • luth (lüt)
  • pied (pie)
  • poing (puɛ̃)
  • outil (uti)
  • beaucoup (boku)
  • temps (tɑ̃)
  • départ (depar)
  • aspect (aspɛ)
  • choix (şua)
  • nez (ne)
  • manger (manje)
gourmand, bavard, chaud, blond, nord, bras, français, repas, très, tapis, parfois, secours, vous, pendant, candidat, diffèrent, découvert,  interdit, fort, haricot, partout

İstisnanalar hariç birkaç ünsüz telaffuz edilir: L, C, F, R

  • un chef (şef)
  • l’or (or)
  • un fil (fil)
  • avec (avɛk)
  • un œuf (öf)

Exception : le fusil (füzi) , regarder(rögarde), un estomac (ɛstɔma) …

Bazı kelimelerde “s” ünsüzü telaffuz edilir.

  • le fils (fis)
  • un ours (urs)
  • le bus (büs)

Kelimelerin içinde de “muet” harfler olabilir.

  • Compter (kɔ̃te)
  • Automne (oton)
  • Grand-père (granpɛr)
  • Sept (sɛt)
  • Aboiement (abuamɑ̃)
  • Remerciement (römɛrsimɑ̃)
  • hicule (veikül)
  • Sculpture (skültür)

Bir kelimenin okunmayan ünsüzle (une consonne finale muette) bitip bitmediğini bilmek için bazı püf noktalar vardır. Ancak yine de istisnaları da mevcuttur.

  1. Kelimenin dişil halini bulun.
  • blond → blonde

Bu örnekte kelimenin dişil halinde “blonde” [d] sesini duyarız. O zaman bu kelimenin eril halini yazarken [d] sesini yazıyoruz ama okumuyoruz.

  • gentil → gentille
  • gris → grise

Attention:

  • heureux (örö)→ heureuse (öröz)
  • blanc (blɑ̃) → blanche (blɑ̃ş)
  • doux (du)→ douce (dus)
  1. Aynı kökten türeyen kelimelere bakın.
  • Le repos → reposer

Aynı aileden olan “reposer” kelimesinde [z] sesini duyuyoruz.

  • Le respect → respecter

Exception :  İstisnalar mevcuttur.

  • Le temps → la temperature

Attention:

  • croix (krua)→ croiser (cruaze)
  • croc(kro) → crochet (kroşɛ)

 

Exercices :

A) Kelimelerden faydalanarak yarım kalmış kelimeleri tamamlayınız.
  1. Bavarder → bavar… (geveze)
  2. Camper → un cam… (kamp)
  3. Un potier → un po… (kavanoz)
  4. Planter → un plan… (fide)
  5. Blondir → blon… (sarışın)
  6. La mortalité → mor… (ölü)
  7. Mépriser → mépri… (hor görme)
  8. Retarder → le retar … (geçikme)
  9. Le dentiste → la den… (diş)
B) Dişil kelimelere bakarak kelimelerin eril hallerinin yazılışını tamamlayınız.
  1. Froide → froi…
  2. Blanche → blan…
  3. Grosse → gro…
  4. Longue → lon…
  5. Furieuse →furieu…

 

Corrigé :

A) 1.bavard 2. Un camp 3. Un pont 4. Un plant 5. Blond 6. Mort 7. Mépris 8. Le retard 9. La dent

B) 1.Froide 2. Blanc 3. Gros 4. Long 5. furieux

 

Le H muet et le H aspiré

Fransız alfabesindeki h harfi hem sesli hem de sessiz harf olarak kullanılmaktadır. Her iki durumda da okunuşta “h” harfi telaffuz edilmez.

1. Le h muet :

Sesli harf olan h, Fransızcada “le h muet” olarak adlandırılır. Ulama (liaison) ya da ünlü düşmesi (élision) gibi kurallara uyum gösterir. Fransızcada “h” harfi ile başlayan kelimelerin çoğu “h muet”dir.

Aşağıda ulama, düşme ve eril sıfat örnekleri incelenebilir; ayrıca hemen altına, bahsi geçen konular için hatırlatma da eklenmiştir:

  • Liaison → un homme [œ̃nɔm] (anom)
  • Liaison → les hommes [lezɔm] (lezom)
  • Elision → l’homme [lɔm] (lom)
  • L’adjectif masculin → un bel homme [œ̃n belɔm] (an belom)

Hatırlatma!

 

Ünlü düşmesi (L’élision)

Kelime sonundaki sesli harfin kaldırılması durumudur. İlk sözcüğün son ünlüsü (çoğunlukla “e”, “a”, bazen “i”), sesli harfle başlayan (a – e – i – o – u – y ve h muet) bir sözcükten önce düşer. Düşen ünlü, yazıda kesme işareti (une apostrophe) ile gösterilir.

 

Ses düşmesinin zorunlu olduğu kelimeler: le, la, ce, je, me, te, se, de, ne, que

  • quelque un → quelqu’un
  • si il vous plaît → s’il vous plaît
  • la habitude → l’habitude
  • je te aime → je t’aime
  • ce est un chien → c’est un chien
  • je habite à Lyon → j’habite

 

Ulama (Liaison)

La liaison birbirini takip eden iki kelimeyi birleştirir. Bazı durumlarda ses değişikliği meydana gelir. 

  • les hommes [lezɔm] (lezom)
  • petit ami (pötitami)

Eril tekil sıfatlar

“Beau, fou, vieux, nouveau” masculin tekil sıfatları, sesli harfle ve h muet başlayan bir kelimeden önce geldiğinde “bel, fol, vieil, nouvel” şekline dönüşür.

  • un beau homme → un bel homme

 

 

2. Le h aspiré :

Sessiz harf olan h, Fransızcada “le h aspiré”dir. Kesinlikle ulama veya ses düşmesi olmaz.

  • Le haricot (lö ariko)
  • Les haricot (le ariko)
  • Un beau héros (œ̃ bo ero] (an bo ero)

H aspiré ile başlayan başlıca kelimeler

La hache : balta

Le hérisson : kirpi

La haine : kin

Le héros : kahraman

Le haricot : fasülye

Le hibou : baykuş

Le hasard : rastlantı

Hurler : ulumak

La hâte : acele

La honte : utanç

La hausse : fiyat yükselmesi

Le handicap : engel

Haut/e : yüksek

 

 

Attention : Le héros (erkek kahraman) “le h aspiré”dir ancak l’héroïne (kadın kahraman) kelimesi “le h muet” dir.

  • L’héroïne (leroin)
  • Le héros (lö ero)

 

 

error: İçerik Kopyalanamaz!