La forme active: Etken cümle
La forme passive: Edilgen cümle
Etken yapı, öznenin yaptığı bir eylemi ifade etmek için kullanılırken; edilgen yapı, bir şeyin biri ya da birileri tarafından yapıldığını ifade etmek için kullanılır.
♥ La forme active: Le chat mange la souris. (Kedi fareyi yer.)
La forme passive: La souris est mangée par le chat. (Fare kedi tarafından yenilir.)
- Örnekte de görüldüğü üzere, etken cümlelerde bulunan nesneler edilgen cümlelerde özne haline dönüşmektedir.
- Edilgen cümle, ‘être’ yardımcı fiili ve ‘participe passé’ ile oluşturulur.
- Edilgen cümlede, olayı gerçekleştiren kişinin de belirtilmesi gerektiğinde; active cümlede yer alan özne, önüne ‘par’ prepositionu getirilerek passive cümleye dahil edilir.
- Passive (edilgen) cümleler de active (etken) cümleler gibi, cümlenin zamanına bağlı olarak değişiklik gösterirler. Bu durum aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
|
Voix active |
Présent |
Il écrit ce roman |
Ce roman est écrit |
Futur simple |
Il écrira |
Ce roman sera écrit |
Imparfait |
Il écrivait |
Ce roman était écrit |
Passé composé |
Il a écrit |
Ce roman a été écrit |
Plus-que parfait |
Il avait écrit |
Ce roman avait été écrit |
Conditionnel présent |
Il écrirait |
Il serait écrit |
Impératif |
écris |
Sois écrit |
ATTENTION:
- Pasif cümleler de yine, eyleme maruz kalan nesnenin veya kişinin dişilik-çoğulluk uyumu göz önüne alınarak ifade edilir.
♥ La pomme est mangée par l’enfant. (Elma çocuk tarafından yenir.) (∴ présent)
♥ Les livres sont lus par les enfants. (Kitaplar çocuklar tarafından okunur.) (∴ présent)
♥ La maison a été vendue. (Ev satıldı.) (∴ passé composé)
- Avoir fiili sadece etken formda kullanılır.
♥Ayşe a une voiture. (Ayşe’nin arabası var.)
Une voiture est eu par Ayşe. Χ (Yanlış Kullanım!)
- Bazı fiiller için ‘par’ yerine ‘de’ edatı kullanılır. Bu fiiller: aimer, adorer, connaître, estimer, savoir, apprécier, suivre,détester, accompagner, oublier, , entoure, précéder.
♥ Cet enfant est aimé de tous. (Bu çocuk herkes tarafından sevilir.)
♥ Cette actrice est connue par tous. (Bu oyuncu herkes tarafından bilinir.)
Cümleyi passive yapmaktan kaçınmak için alternatifler:
- ‘C’est’ yapısı kullanılabilir.
♥ Ce livre a été lu par les enfants. (Bu kitap çocuklar tarafından okundu.)
C’est les enfants qui ont lu ce livre. (Bu kitabı okuyan, çocuklardı.)
♥ Cette médaille de bronze a été remportée par l’équipe de France. (Bu bronz madalya Fransa takımı tarafından kazanıldı.)
C’est l’équipe de France qui a remporté la médaille de bronze. (Bu bronz madalyayı kazanan Fransa takımıydı.)
- ‘On’ öznesi kullanılarak da passive anlam sağlanabilir.
♥ Ce livre a été écrit en 1999. (Bu kitap 1999 yılında yazıldı.)
On a écrit ce livre en 1999. (Bu kitap 1999 yılında yazıldı.)
♥ On parle français ici. (Burada Fransızca konuşulur.)
- Reflexive pronoun ‘se’ ile kullanılan çift zamirli fiillerin bazıları edilgenlik anlamı verir.
♥ La champagne se consomme très frais. (Şampanya çok taze tüketilir.)
♥ Cette année, les jupes se portent longues. (Bu yıl etekler uzun giyilir.)
♥ La soupe se mange chaude. (Çorba sıcak içilir.)