Fransız alfabesi Latin alfabesinden türemiş 26 harfli bir alfabedir.
6 sesli (voyelles): a, e, i, o, u, y
20 sessiz (consonnes): 6 seslinin dışındaki harfler
Öncelikle, okunuşlar belirtilirken kullanılan fonetik işaretlerin sesleri şu şekilde olacaktır:
ə: ö
ɛ: e
ɛ̃: en (nazal (n sesi çıkmaz, genizsildir))
ɑ̃: an (nazal (n sesi çıkmaz, genizsildir))
ɔ̃: on (nazal (n sesi çıkmaz, genizsildir))
1) L’accent aigu: é | Sadece‘e’ harfinin üzerine gelir. Önüne gelen sesli harflerle birleşmez. Türkçedeki ‘e’ harfini daha ince ve kapalı okuduğumuzda ortaya bu harfin okunuşu çıkar. ♥ Le thé (lə te): çay ♥ L’été (lete): yaz ♥ La santé (la sante): sağlık |
2) L’accent grave: è, ù, à | ‘a, e veya u’ harflerinde bulunur. ‘a ve u’ harflerindeki işlevi, genellikle yazılışları aynı olan kelimeleri ayırmaktır. Örneğin, “ou” kelimesi “veya” anlamına gelirken “où” kelimesi “nerede” anlamına gelir. ‘è’ ile telaffuzu ise ‘ɛ’ daha yumuşak ve daha açıktır. ♥ La mère (la mɛr): anne ♥ Après (aprɛ): sonra |
3) L’accent circonflexe: ê,î,ô,â,û | Bazı sesli harflerin üzerine gelir. ‘ê’ ile telaffuzu açık ‘ɛ’ dir. ♥ La tête (la tɛt): kafa ♥ Le rêve (lə rɛv): düş, rüya |
4) L’accent tréma:ë,ï | Bazı sesli harflerin üzerine gelen iki noktadır. ‘e veya i’ harflerinin üzerinde olabilir. Bu aksan, yan yana duran iki seslinin de telaffuz edilmesi gerektiği durumlarda kullanılır. ♥ Le maïs (mais): mısır ♥ Noël (noel) |
5) La cédille: ç | Fransızcada sadece ‘c’ harfine gelir, yani bildiğimiz ç şekline dönüşür. Her zaman ‘s’ sesini verir. ♥ Le garçon (lə garsɔ̃): erkek çocuk ♥ Le français (lə frɑ̃sɛ): Fransızca |
· ‘c’ harfinden sonra ‘a, o, u’ varsa ‘k’ okunur. | ♥ Le camarade (lə kamarad): arkadaş ♥ La cuisine (la küizin): mutfak ♥ La colère (la kolɛr): öfke |
· ‘c’ harfinden sonra ‘e, i’ varsa ‘s’ okunur. | ♥ Le centre (lə sɑ̃tr): merkez ♥ Le cinéma (lə sinema): sinema |
· ‘g’ harfinden sonra ‘a, o, u’ varsa ‘g’ okunur. | ♥ La gorge (la gorj): boğaz ♥ Le gorille (lə goriy): goril |
· ‘g’ harfinden sonra ‘e, i’ varsa ‘j’ okunur. | ♥ Le gendarme (lə jɑ̃darm): jandarma ♥ Le gilet (lə jile): yelek |
‘e’ harfi ‘ə veya e’ sesi verir, bazı durumlarda ise hiç okunmaz: | |
· ‘e’ harfinin üzerinde aksan varsa her zaman ‘e’ sesini verir. · ‘ell, er, ett, ez…’ gibi yerlerde ve iki sessiz harfin önünde ‘e’ sesini verir. | ♥ Le marché (lə marşe): pazar, market ♥ détester, fermer, le nez, venez, belle, assiette, personne… |
· ‘e’ harfi geri kalan durumlarda, okunmadığı durumlar haricinde ‘ə’ sesini verir. | ♥ Le reproche (lə rəprɔş): sitem ♥ Regarder (rəgarde): bakmak |
· ‘e’ harfi kelimenin çok uzun olduğu bazı durumlarda veya kelime sonunda ve aksansız ise hiç okunmaz. | ♥ Certainement (sɛrtɛnmã): kesinlikle ♥ Le téléphone (lə telefɔn): telefon ♥ La rue (la rü): sokak ♥ L’amie (lami): arkadaş |
· ‘h’ istisnalar dışında okunmaz. | ♥ L’heure (lör): saat ♥ J’habite (jabit): oturuyorum ♥ Le héros (lə 'ero): kahraman |
· ‘s’ harfi kelime başlarında ve ‘ss’ şeklinde ise ‘s’ okunur. | ♥ Sage (saj): bilge ♥ Le passé (lə pase): geçmiş |
· ‘s’ harfi iki sesli arasında ise ‘z’ okunur. | ♥ Saisir (sezir): yakalamak ♥ La maison (la mɛzɔ̃): ev |
· ‘u’ harfi ‘ü’ okunur. | ♥ L’ambulance (lambülans): ambülans |
· ‘x’ harfi iki sesli arasında ise ‘gz’ okunur. | ♥ L’exercice (lɛgzɛrsis): alıştırma ♥ L’exemple (lɛgzɑ̃pl): örnek |
· ‘x’ harfi sayılarda ‘s’ okunur. | ♥ Dix (dis): on ♥ Six (sis): altı |
· ‘x’ harfi diğer durumlarda ‘ks’ okunur. | ♥ Expliquer (ɛksplike): açıklamak ♥ L’exception (lɛksɛpsiɔ̃): istisna |
· ‘y’ harfi kendisinden sonra sessiz harf gelirse ‘i’, sesli harf gelirse ‘y’ okunur. | ♥ Le pays (lö pei): ülke ♥ Le labyrinthe (lə labirɛ̃t): labirent ♥ Payer (peye): ödemek |
ay: ‘ey’ sesini verir. | ♥ Essayer (eseye): denemek ♥ Payer (peye): ödemek ♥ Le pays (le pei): ülke |
ai, ei: ‘ɛ’ sesini verir. | ♥ La caisse (la kɛs): kasa, sandık ♥ Le lait (lə lɛ): süt ♥ La neige (la nɛj): kar |
ail + voyelle: ‘ɛl’ sesini verir. ain + voyelle: ‘ɛn’ sesini verir. ein + voyelle: ‘ɛn’ sesini verir. İstisna: ‘ail + l’ veya ‘ail’ kelimenin sonundaysa: ‘ay’ sesini verir. ‘ain + sessiz harf’ veya ‘ain’ kelimenin sonundaysa: ‘ɛ̃’ sesini verir. ‘eil + l’ veya ‘eil’ kelimenin sonundaysa: ‘ey’ sesini verir. ‘ein + sessiz harf’ veya ‘ein’ kelimenin sonundaysa: ‘ɛ̃’ sesini verir. | ♥ L’aile (lɛl): kanat ♥ La laine (la lɛn): yün ♥ La peine (la pɛn): ceza, üzüntü ♥ Le travail (lə travay): iş ♥ La paille (la pay): saman ♥ Le train (lə trɛ̃): tren ♥ La pain (pɛ̃): ekmek ♥ Maintenir (mɛ̃təniʀ): sürdürmek ♥ Le soleil (lə sɔlɛy): güneş ♥ Réveiller (reveye): uyanmak ♥ Peintre (pɛ̃tr): ressam ♥ Le rein (ʀɛ̃): böbrek ♥ La faim (fɛ̃): açlık |
in + ‘sesli harf’ ya da ‘n’: ‘in’ sesini verir. yn + sesli harf: ‘in’ sesini verir. | ♥ Inutile (inütil): yararsız ♥ Innover (innɔve): yenilik yapmak ♥ Synonyme (sinɔnim): eşanlamlı |
in + sessiz harf (‘n’ hariç): ‘ɛ̃’ sesini verir. in kelimenin sonundaysa: ‘ɛ̃’ sesini verir. yn + sessiz harf: ‘ɛ̃’ sesini verir. | ♥ L’instant (lɛ̃stã): an ♥ Cinq (sɛ̃k): beş ♥ Le voisin (vuazɛ̃): komşu ♥ La voisine (vuazin): komşu ♥ Synthétique (sɛ̃tetik): sentetik |
im + ‘sesli harf’ ya da ‘m’: ‘im’ sesini verir. ym + sesli harf: ‘im’ sesini verir. | ♥ Immobile (imɔbil): haraketsiz ♥ L’image (limaj): resim, görüntü ♥ Symétrique (simetrik): simetrik |
im + b/p: ‘ɛ̃’ sesini verir. ym + b/p: ‘ɛ̃’ sesini verir. | ♥ Imparfait (ɛ̃parfɛ): kusurlu ♥ Grimper (grɛ̃pe): tırmanmak ♥ Olympique (ɔlɛ̃pik): olimpik |
an + ‘sesli harf’ ya da ‘n’: ‘an’ sesini verir. am + ‘sesli harf’ ya da ‘m’: ‘am’ sesini verir. | ♥ L’animal (animal): hayvan ♥ Le samedi (lə samdi): cumartesi ♥ Le piano (lə piano): piyano ♥ Amusant (amüzɑ̃): eğlenceli ♥ L’anniversaire (lanivɛrsɛr): doğum günü |
‘an + sessiz harf’ ya da ‘an’ kelimenin sonundaysa: ‘ã’ sesini verir. | ♥ Un ange (ãj): melek ♥ Le manteau (mãto): ceket ♥ Maman (mamã): anne ♥ Grand (grã): büyük |
am + b/p: ‘ã’ sesini verir. | ♥ Le vampire (vãpir): vampir ♥ La chambre (şãbr): oda |
en + sesli harf: ‘ən’ sesini verir. | ♥ Venir (vəniʀ): gelmek ♥ Le genou (lə jənu): diz |
Kelime sonunda en + n: ‘ɛ’ sesini verir. Kelime sonunda en, yen veya ien: ‘ɛ̃’ sesini verir. | ♥ Italienne (italiɛn): İtalyan ♥ Ancienne (ansiɛn): eski ♥ L’antenne (lantɛn): anten ♥ L’examen (lɛgzamɛ̃): sınav ♥ Moyen (muayɛ̃): araç ♥ Le chien (şiɛ̃): köpek |
Kelime başında en: ‘ɑ̃’ sesini verir. en + n: ‘ã’ sesini verir. | ♥ Enivrer (ɑ̃nivre): şaşırtmak ♥ Enlever (ãləve): kaldırmak ♥ Ennuyer (ãnüye): usandırmak |
en + sessiz harf: ‘ã’ sesini verir. ien + sessiz harf: ‘ã’ sesini verir. | ♥ La mentalité (la mãntalite): zihniyet ♥ Vraiment (vrɛmã): gerçekten ♥ Le client (cliã): müşteri ♥ Prendre (prɑ̃dr): almak |
em + sesli harf: ‘əm’ sesini verir. | ♥ Demain (dəmɛ̃): yarın ♥ Premier (prəmie): ilk |
em + b/p: ‘ɑ̃’ sesini verir. | ♥ Longtemps (lɔ̃tɑ̃): uzun süre ♥ Trembler (trɑ̃ble): titremek |
Kelimenin başındaysa em + m: ‘ɑ̃’ sesini verir. em + m: ‘a’ sesini verir. | ♥ Emmener (ãməne): götürmek ♥ Évidemment (evidamã): kesinlikle ♥ La femme (la fam): kadın |
au, eau: ‘o’ sesini verir. | ♥ Le chameau (lə şamo): deve ♥ Jaune (jon): sarı |
eu, œu: ‘ö’ sesini verir. | ♥ Le beurre (lə bör): tereyağı ♥ La sœur (la sör): kız kardeş |
ou: ‘u’ sesini verir. | ♥ La couleur (la kulör): renk |
oi, oy: ‘ua’ sesini verir. | ♥ La loi (la lua): kanun ♥ Envoyer (ɑ̃nvuaye): yollamak ♥ Moi (mua): ben (vurgu zamiri) |
gn: ‘ny’ sesini verir. | ♥ L’agneau (lanyo): kuzu ♥ La montagne (la mɔ̃tany): dağ ♥ Le champignon (lə şɑ̃mpinyɔ̃): mantar |
ch: ‘ş’ sesini verir. | ♥ Le chameau (lə şamo): deve ♥ Chanter (şante): şarkı söylemek |
ph: ‘f’ sesini verir. | ♥ La philosophie (la filozofi): felsefe |
ill: ‘iy’ sesini verir. | ♥ La fille (la fiy): kız çocuk |
tion: ‘syɔ̃’ sesini verir. | ♥ La traduction (la tradüksyɔ̃): çeviri |
qu: ‘k’ sesini verir. | ♥ Quand (kɑ̃): ne zaman |
La liaison (Bağlama ya da Ulama)
♥ deux amis (dözami): iki arkadaş
♥ vous avez (vuzave): siz
♥ les autres (lezotr): diğerleri
Note: Fransızcada genellikle son harfler okunmaz. Elbette istisnalar mevcuttur. İlk bakışta kurallar çok fazla gibi görünebilir lakin düzenli okuma alıştırmalarıyla, kısa sürede kolayca halledilebilir.
Ulamayla ilgili daha detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.